Ngày xưa có vị tỳ kheo
Cất am sườn núi cheo leo non ngàn
Lánh xa bụi bặm trần gian
Một lòng thiền định, đạo vàng chuyên tu
Nơi đây thanh tịnh bốn mùa
Trăng soi suối ngọc, gió lùa cửa không.
Dưới chân núi có con sông
Có đò đưa khách bềnh bồng sang ngang.
Mỗi lần có dịp hạ san
Để đi hóa độ xóm làng đó đây
Thời sư phải đáp đò này
Con đò độc nhất ngày ngày lại qua,
Lái đò là một lão bà
Tay chèo còn khỏe, tuy già vẫn vui.
*
Một hôm hành khách tới nơi
Ngạc nhiên nào thấy tăm hơi bà già
Thay vào là một dáng hoa
Một cô thiếu nữ mặn mà xinh tươi
Duyên nét mặt, đẹp nụ cười
Hỏi ra mới biết là người phương xa
Tới đây xin với lão bà
Trước là ở trọ, sau là tiếp tay
Giúp bà đưa khách sông này
Bà nhìn người đẹp nhận ngay chẳng từ.
*
Thế rồi trên bến sông xưa
Khách sang đò bỗng sớm trưa rộn ràng
Thăm sư, lễ Phật, viếng am
Ngắm phong cảnh đẹp thênh thang hữu tình
Ngắm thêm cô lái đò xinh
Dáng người yểu điệu, thân hình thướt tha
Khiến cá lặn, khiến chim sa,
Êm đềm tiếng ngọc, mặn mà lời hoa,
Mái chèo theo cánh tay ngà
Lướt trên mặt nước loang ra sóng vàng,
Sóng đưa hành khách sang ngang
Một vùng sông nước mơ màng thăng hoa.
*
Sáng nay sư phải đi xa
Khi sư xuống núi cũng qua đò này,
Tiền đò hành khách nơi đây
Sang sông chỉ phải trao tay một đồng,
Riêng sư khi trả tiền công
Cô đòi sư những hai đồng! Lạ thay!
Ngạc nhiên sư hỏi cô ngay:
“Sao tôi phải trả tiền này gấp đôi?”
Mỉm cười cô khẽ trả lời:
“Sang sông khách đáp đò tôi hàng ngày
Kẻ qua, người lại chốn đây
Nào đâu lạ lẫm như thầy hôm nay,
Thầy vừa đáp chuyến đò này
Lại luôn nhìn ngắm tôi ngay từ đầu
Nên thầy phải trả trước sau
Gấp đôi người khác cũng đâu lạ gì!”
Sợ lôi thôi, cãi làm chi
Sư đành vội trả phứt đi hai đồng.
Chiều về am, phải qua sông
Sư nào dám ngó bóng hồng xinh tươi
Xuống đò ngồi khuất xa rồi
Gầm đầu, cúi mặt xuống nơi lòng đò.
Đò trôi qua bến êm ru
Kỳ này chắc mẩm thầy tu hết phiền.
Nào ngờ khi khách trả tiền
Nhận xong cô lái đò liền cám ơn,
Riêng sư cô khẽ nói thầm:
“Xin thầy trả gấp bốn lần người ta!”
*
Ngạc nhiên sư hỏi cho ra:
“Tại sao buổi sáng tôi qua đò rồi
Cô đòi tôi trả gấp đôi
Nói rằng tôi lỗi vì ngồi ngắm cô,
Chiều nay suốt lúc qua đò
Tôi đâu liếc mắt nhìn cô chút nào
Lòng đò tôi cứ trông vào
Cô đòi gấp bốn! Tại sao lạ đời?”
Nghiêm trang cô lái trả lời:
“Sáng nay thầy chỉ nhìn nơi phía ngoài
Nhìn bằng cặp mắt thường thôi,
Chiều nay thầy lại nhìn tôi toàn phần
Không bằng mắt, mà bằng Tâm
Tâm nhìn khắp cả châu thân trong ngoài
Cớ sao thầy lại kêu nài
Lời tôi nói vậy có sai đâu nào!”
*
Sóng vàng chợt vỗ dạt dào
Sư nghe vừa dứt bỗng đâu bật cười
Hình như đã ngộ thêm rồi
Ngước trông sóng nước êm trôi dập dình
Quay nhìn cô lái đò xinh
Cô đà biến mất bóng hình còn đâu!
Kể từ ngày đó về sau
Chỉ còn bà lão bạc đầu mà thôi
Mái chèo bà lão ngược xuôi,
Con đò lờ lững đưa người sang sông.
*
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa phỏng theo bản văn xuôi trong
Truyện Cổ Phật Giáo)
Photo: Quang Nguyen Vinh / Pexels

BÀI MỚI

• 12 Đại Nguyện Của Bồ Tát Quán Thế Âm/ Liễu NguyênNovember 30, 2025
  Kính thưa quý Thiện Hữu Tri Thức, kính thưa quý Phật tử, cứ mỗi lần Liễu Nguyên nghĩ về Đức Mẹ Hiền Quán Thế Âm Bồ Tát, là mỗi lần nước mắt cứ rơi rơi. Vì cảm niệm biết bao công ơn trời biển của Ngài, đã bao lần đã chết đi cũng nhờ đức Từ Bi Trí Tuệ, từ 12 Nguyện Lực của Ngài mà sống lại đến hôm nay. Một lần bị nước cuối trôi, oằn oại trong cõi chết vậy mà chỉ cần nhớ đến Ngài thì Ngài liền hiện thân cứu giúp, cho con có lại sự sống, và sự bình an này.
• Tinh Tấn Magazine tặng lịch 2026 Xuân Bính NgọNovember 29, 2025
  Như trong hai năm qua, năm nay Tinh Tấn Magazine đã gởi tặng quí độc giả/đạo hữu lịch 12 tháng treo tường với đầy đủ ngày theo tây lịch cũng như âm lịch, thêm các ngày lễ, vía của Phật Giáo, cùng những ngày lễ phổ biến của người Mỹ. Mỗi tháng có lời Phật dạy hoặc một câu trích từ trong Kinh. Nếu chưa có lịch, xin gởi tên và địa chỉ ở Hoa Kỳ qua thư email về: tinhtan2018@yahoo.com.
• Mời đọc Tạp Chí Viên Giác số 270, Xuân Bính Ngọ 2026November 28, 2025
  Viên Giác 270, ngoài chủ đề “Đón Xuân Di Lặc năm Bính Ngọ 2026” còn có dành nhiều trang về hai đề mục đặc biệt trong thời điểm hiện tại: 1/ Hướng về Lễ Đại Tường cố HT Thích Tuệ Sỹ được tổ chức long trọng vào cuối tuần này và đầu tuần tới ở Mỹ Châu (Tu Viện Đại Bi, Garden Grove, California), Âu Châu (Khánh Anh Đại Tự, Paris, Pháp), và Việt Nam (Tổ Đình Phật Ân, Đồng Nai, cũng trong cuối tuần này. 2/ Tưởng niệm Giáo sư Doãn Quốc Sỹ vừa từ trần tại Hoa Kỳ. Cả hai vị nói trên là hai nhà văn hóa đã để lại một di sản văn học to lớn, và cùng là Cựu Giáo sư của Đại Học Vạn Hạnh Sài Gòn trước năm 1975.
• Thư Mời Dự Đại Hội Hội Đồng Hoằng Pháp Ngày 18-19/12/25 Qua ZoomNovember 26, 2025
  Sau hai kỳ Đại Hội (2021 và 2024), Hội Đồng Hoằng Pháp GHPGVNTN đã có cơ duyên lắng nghe, tổng kết kinh nghiệm, đồng thời hoạch định các chương trình Phật sự thiết thực cho những năm sắp tới. Tiếp nối tiền lệ ấy, năm nay Đại Hội Hoằng Pháp lần thứ III sẽ được tổ chức với kỳ vọng tiếp tục đón nhận những lời chỉ giáo quý báu của chư tôn trưởng thượng, cũng như các ý kiến xây dựng từ các tổ chức Phật Giáo.
• Một Bữa Tiệc Tạ Ơn Trong Chánh Niệm/ Chris MalcombNovember 25, 2025
  Tôi chưa bao giờ bị đói trong những lần dự tĩnh tâm. Ấy thế mà vừa bước chân vào phòng ăn thì tôi đã nghe trong đầu mình dấy lên lời chê trách những ai đi trước tôi đang gắp “thặng dư” thức ăn, rồi lại hồi hộp theo dõi một món ăn đang sắp hết sạch, và khi đến phiên mình thì chất thức ăn đầy dĩa, cao đến mức biết rằng mình sẽ ăn không hết.