Ngày xưa có vị tỳ kheo
Cất am sườn núi cheo leo non ngàn
Lánh xa bụi bặm trần gian
Một lòng thiền định, đạo vàng chuyên tu
Nơi đây thanh tịnh bốn mùa
Trăng soi suối ngọc, gió lùa cửa không.
Dưới chân núi có con sông
Có đò đưa khách bềnh bồng sang ngang.
Mỗi lần có dịp hạ san
Để đi hóa độ xóm làng đó đây
Thời sư phải đáp đò này
Con đò độc nhất ngày ngày lại qua,
Lái đò là một lão bà
Tay chèo còn khỏe, tuy già vẫn vui.
*
Một hôm hành khách tới nơi
Ngạc nhiên nào thấy tăm hơi bà già
Thay vào là một dáng hoa
Một cô thiếu nữ mặn mà xinh tươi
Duyên nét mặt, đẹp nụ cười
Hỏi ra mới biết là người phương xa
Tới đây xin với lão bà
Trước là ở trọ, sau là tiếp tay
Giúp bà đưa khách sông này
Bà nhìn người đẹp nhận ngay chẳng từ.
*
Thế rồi trên bến sông xưa
Khách sang đò bỗng sớm trưa rộn ràng
Thăm sư, lễ Phật, viếng am
Ngắm phong cảnh đẹp thênh thang hữu tình
Ngắm thêm cô lái đò xinh
Dáng người yểu điệu, thân hình thướt tha
Khiến cá lặn, khiến chim sa,
Êm đềm tiếng ngọc, mặn mà lời hoa,
Mái chèo theo cánh tay ngà
Lướt trên mặt nước loang ra sóng vàng,
Sóng đưa hành khách sang ngang
Một vùng sông nước mơ màng thăng hoa.
*
Sáng nay sư phải đi xa
Khi sư xuống núi cũng qua đò này,
Tiền đò hành khách nơi đây
Sang sông chỉ phải trao tay một đồng,
Riêng sư khi trả tiền công
Cô đòi sư những hai đồng! Lạ thay!
Ngạc nhiên sư hỏi cô ngay:
“Sao tôi phải trả tiền này gấp đôi?”
Mỉm cười cô khẽ trả lời:
“Sang sông khách đáp đò tôi hàng ngày
Kẻ qua, người lại chốn đây
Nào đâu lạ lẫm như thầy hôm nay,
Thầy vừa đáp chuyến đò này
Lại luôn nhìn ngắm tôi ngay từ đầu
Nên thầy phải trả trước sau
Gấp đôi người khác cũng đâu lạ gì!”
Sợ lôi thôi, cãi làm chi
Sư đành vội trả phứt đi hai đồng.
Chiều về am, phải qua sông
Sư nào dám ngó bóng hồng xinh tươi
Xuống đò ngồi khuất xa rồi
Gầm đầu, cúi mặt xuống nơi lòng đò.
Đò trôi qua bến êm ru
Kỳ này chắc mẩm thầy tu hết phiền.
Nào ngờ khi khách trả tiền
Nhận xong cô lái đò liền cám ơn,
Riêng sư cô khẽ nói thầm:
“Xin thầy trả gấp bốn lần người ta!”
*
Ngạc nhiên sư hỏi cho ra:
“Tại sao buổi sáng tôi qua đò rồi
Cô đòi tôi trả gấp đôi
Nói rằng tôi lỗi vì ngồi ngắm cô,
Chiều nay suốt lúc qua đò
Tôi đâu liếc mắt nhìn cô chút nào
Lòng đò tôi cứ trông vào
Cô đòi gấp bốn! Tại sao lạ đời?”
Nghiêm trang cô lái trả lời:
“Sáng nay thầy chỉ nhìn nơi phía ngoài
Nhìn bằng cặp mắt thường thôi,
Chiều nay thầy lại nhìn tôi toàn phần
Không bằng mắt, mà bằng Tâm
Tâm nhìn khắp cả châu thân trong ngoài
Cớ sao thầy lại kêu nài
Lời tôi nói vậy có sai đâu nào!”
*
Sóng vàng chợt vỗ dạt dào
Sư nghe vừa dứt bỗng đâu bật cười
Hình như đã ngộ thêm rồi
Ngước trông sóng nước êm trôi dập dình
Quay nhìn cô lái đò xinh
Cô đà biến mất bóng hình còn đâu!
Kể từ ngày đó về sau
Chỉ còn bà lão bạc đầu mà thôi
Mái chèo bà lão ngược xuôi,
Con đò lờ lững đưa người sang sông.
*
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa phỏng theo bản văn xuôi trong
Truyện Cổ Phật Giáo)
Photo: Quang Nguyen Vinh / Pexels

BÀI MỚI

• HT Minh Đức Triều Tâm Ảnh trở lại Quận Cam; Lịch Đuốc Tuệ 2025May 13, 2025
  Hội Phật Học Đuốc Tuệ đã cung thỉnh được Hòa Thượng Giới Đức-Minh Đức Triều Tâm Ảnh quang lâm trở lại Nam California. Ngài sẽ thuyết phát tại Tu Viện Đại Bi, Garden Grove vào chiều Chủ Nhật, ngày 25 tháng 5, 2025. Hội trân trọng kính mời quý đồng hương Phật tử đến dự buổi sinh hoạt đặc biệt này.
• Thơ trên Đồi Trại Thủy mùa Phật ĐảnMay 13, 2025
  TÂM KHÔNG VĨNH HỮU. Một mình / quỳ dưới kim thân / Trời đêm sáng lạ / Phật gần trong tim / Dưới kia phố sáng đêm chìm / Nam mô lạy Phật / Con xin trở về.
• Cuộc đời Đức PhậtMay 13, 2025
  BÌNH ANSON. Ngài giảng rất nhiều chủ đề cho nhiều hạng người khác nhau, tùy theo tâm tính, căn cơ, hoàn cảnh của họ, để giúp họ thăng tiến trên đường tu tập. Thực tế nhất là 37 phẩm trợ đạo mà Ngài đã tóm tắt lại trong những ngày cuối của cuộc đời tại thế: bốn Niệm Xứ, bốn pháp Chánh Cần, bốn điều Như Ý, năm Căn, năm Lực, bảy Giác chi, và tám Chánh Đạo. Ðức Phật tịch diệt lúc Ngài 80 tuổi tại khu rừng cây sala, gần thành Kusinara.
• Kinh nghiệm niệm Phật của một người nghiện rượuMay 11, 2025
  NGƯỜI ẨN DANH. Sự khích lệ lớn nhất cho tôi trong việc kết hợp sự thực hành Tịnh Độ “Tha Lực” với hành thiền “Tự Lực” là khám phá ra rằng một truyền thống kết hợp Thiền với Tịnh đã có sẵn ở Việt Nam trong nhiều thế kỷ và đã được đưa vào Hoa Kỳ ở một mức độ nào đó. Đáng tiếc là hai thiền sư Việt Nam nổi tiếng nhất, Hòa Thượng Thích Thiên Ân và Thiền Sư Thích Nhất Hạnh, không nói nhiều về sự kết hợp này trong các tác phẩm đã xuất bản của họ. Nhưng…
• Một chiếc lá nhỏMay 8, 2025
  NGUYỄN THỊ ANH CHI. Con bé thấy mình chết, hồn vẫn nằm trong xác, nhưng không mở miệng nói được. Họ hàng, thân quyến, bạn bè, cô bác đến đưa tang. Đám tang rất to, con bé nằm trong quan tài nhưng vẫn biết được mọi thứ xung quanh. Quan tài được dẫn rước đi khắp thành phố, quanh những nẻo đường mà con bé từng chạy xe máy đi học qua, qua cả tượng đài, rồi chợ Bến Thành… Mẹ thì khóc than nức nở. Bố thì cầm nhang đứng đấy, im lặng sững sờ.