Bài THẦY NGUYÊN NGUYỆN
Bảo Tháp Bồ Tát Thích Quảng Đức tọa lạc bên góc ngã tư đường Nguyễn Đình Chiểu và đường Cách Mạng Tháng Tám, Sài Gòn. Bảo Tháp được xây kiên cố từ những năm sau khi Bồ Tát Thích Quảng Đức tự thiêu (11 tháng 6, 1963). Sau năm 1975, những người sống gần đó thường quét dọn, thắp hương và dâng cúng hoa quả.
Tôi đến đảnh lễ Bảo Tháp của Ngài từ những năm 1984, khi tôi đầu tiên đặt chân lên đất Sài Gòn. Năm 1993 tôi là sinh viên Học Viện Phật giáo, cứ mỗi tháng tôi lại đến dọn dẹp và thắp hương tại Bảo Tháp, hai lần vào chiều ngày 14 và ngày 30 âm lịch.
Bên phải của tháp, một phụ nữ luống tuổi ngồi bán vé số kiến thiết. Cô là người chăm sóc Bảo Tháp rất sạch sẽ tươm tất. Tôi đến gởi chiếc xe đạp cho cô, rồi tôi dọn dẹp và thắp hương. Sau một vài lần, dọn dẹp Bảo Tháp, tôi và cô nói chuyện nhiều hơn và có vẻ thân thiện hơn. Nhà cô nằm trên đường Sư Vạn Hạnh. Cô là Phật tử thâm niên, thuần túy của Tổ Đình Ấn Quang. Sau năm 1975 cô làm trong nhà máy dệt vải nhưng bị thất nghiệp, từ đó cô ngồi bán vé số cho đến khi tôi gặp cô. Cô rất hiền và rất tôn kính Tháp Thiêng Bồ Tát Quảng Đức và là Phật tử trường trai.
Minh là sinh viên Luật, em là huynh trưởng Gia Đình Phật Tử Xá Lợi. Trong một chiều cuối tháng, em đi học về, thấy tôi loay hoay dọn dẹp Bảo Tháp trong cơn mưa đầu mùa của Sài Gòn, em dừng xe đạp lại và phụ giúp tôi. Từ đó bộ ba: Tôi, cô bán vé số, và Minh trở nên rất thân. Tôi cũng đã nhiều lần đến Chùa Xá Lợi viếng thăm Gia Đình Phật Tử ở đó.
Sau này có một giao khế bất thành văn. Phật Tử Diệu Nhơn, người bán vé số mua hương và hoa quả, tôi và Minh dọn dẹp, mỗi tháng hai lần. Thỉnh thoảng cô Diệu Nhơn mời chúng tôi đi thời chay tại quán chay, sát bên hông Tổ Đình Ấn Quang, vì nhà cô gần đó.
Cuối năm 1997, sau khi tốt nghiệp Học Viện, tôi quay về Tổ Đình Từ Ân – Phú Yên trụ trì. Chúng tôi cũng thường xuyên liên lạc với nhau qua thư và điện thoại. Sau đó Minh có giấy định cư bên Úc. Bữa tiệc chay cuối cùng chúng tôi gặp nhau là vào tháng 12 năm 2002, tại quán chay Định Ý. Minh đi đoàn tụ gia đình. Khi đó tôi mới biết cô Diệu Nhơn cũng chuẩn bị xuất gia. Cô có một khoảng đất nhỏ tại Long Thành, Đồng Nai. Cô muốn về đó tịnh dưỡng tuổi già, vì cô không có gia đình.
Trong bữa cơm chay đó có biết bao nhiêu kỷ niệm được kể ra, từ khi tôi, cô Diệu Nhơn và Minh cùng chung quét dọn Bảo Tháp, những chuyện bi hài như những người cầu trúng số, những trẻ em lang thang đường phố, những người hút xách, những người lang thang không nhà, nhưng tuyệt nhiên, dù đến đó với tư cách và mục đích gì, họ cũng tôn kính Bảo Tháp và không làm ô uế nơi linh thiêng đó.
Riêng tôi, từ lúc chính thức được quét dọn Bảo Tháp cho đến bây giờ, sáng nào cũng vậy, trong thời Lăng Nghiêm, tôi cũng đều lễ lạy Danh Hiệu của Ngài, như một lời NIỆM ÂN.
Trong bữa chay thân mật hôm đó, một vấn đề được đưa ra: Ai sẽ là người tiếp tục quét dọn Bảo Tháp? Chính Minh là người xin nhận lấy trách nhiệm đó. Trước khi đi định cư tại Úc, Minh đã thuê được một người đàn ông trung niên làm công việc giữ cho Bảo Tháp được sạch sẽ, mọi chi phí, ân nghĩa, Minh trả hết.
Năm 2018 tôi về Việt Nam, thiết lễ đại tường mãn tang cho Thân Mẫu của tôi, Minh cũng về Việt Nam. Chúng tôi cùng xuống Long Thành thăm Sư Cô Diệu Nhơn, và sau đó, cả ba chúng tôi về đảnh lễ Bảo Tháp của Ngài, và cùng đi thọ trai tại Quán Chay Định Ý.
Giờ đây nơi đó có một tượng đài rất lớn của Ngài được xây dựng, đối diện với Bảo Tháp, để tưởng nhớ công đức của Ngài. Thế nhưng tôi vẫn thích thắp hương và lễ lạy nơi Bảo Tháp của Ngài như một ân niệm.
Ông cụ, người mà Minh nhờ, đã qua đời. Cô Diệu Nhơn viên tịch năm 2020. Minh định cư tại Úc. Tôi định cư tại Hoa Kỳ. Những kỷ niệm xưa cứ ùa về vào Tháng Tư Mùa Phật Đản như một niềm hỷ lạc. Trong tôi lúc nào cũng vọng về câu nói của Cô Diệu Nhơn: Chỉ có một mình thầy là người xuất gia làm công việc dọn dẹp và cúng dường Bảo Tháp của Bồ Tát Quảng Đức. Con nghĩ sẽ không có một vị nào khác như Thầy. Con ngồi đây hơn 20 năm mà không bao giờ thấy.
Nam mô Phật Giáo Việt Nam tranh đấu sử Thượng Quảng Hạ Đức Vị Pháp Thiêu Thân Hòa Thượng Bồ Tát.
Oklahoma, June 1, 2021
*
(Thượng Tọa Thích Nguyên Nguyện hiện trụ trì tại Chùa Viên Giác, Oklahoma City, tiểu bang Oklahoma. Bài viết này được thầy đăng trên trang “Thầy Nguyên Nguyệnpy Facebook” ngày 1 tháng Sáu, 2021.)
