*Đọc 4 phút*

Hòa Thượng Tịnh Sự, thế danh là Võ Văn Ðang, sinh năm Quí Sửu (1913), trong một gia đình có truyền thống Nho giáo, tại một vùng quê miền Nam, xã Hòa Long, huyện Lai Vung, tỉnh Ðồng Tháp. Thân phụ Ngài là cụ Võ Văn Tỏ, thân mẫu là cụ Trần Thị Thông.

Với bản chất thông minh, năm 7 tuổi Ngài đã học chữ Nho. Vì rất thông minh, tiếp thu rất lẹ, lãnh hội rất mau, Ngài được người đương thời gọi là “Thần đồng Lê Quí Ðôn.” Do túc duyên sẵn có từ nhiều đời, đến năm 12 tuổi Ngài xuất gia và thọ giới Sa Di tại chùa Bửu Hưng, Sa Ðéc. Thấy Ngài quá thông minh nên Bổn sư đặt pháp danh là Thích Huệ Lực.

Năm 20 tuổi, Ngài thọ giới Tỳ kheo tại chùa Kim Huê, Sa Ðéc, học kinh Luật Tỳ khưu. Ðến năm 25 tuổi Ngài được bổ nhiệm về trụ trì tại chùa Phước Ðịnh, chợ Lách. Năm 30 tuổi Ngài trụ trì chùa Viên Giác tại Long Hồ,, Vĩnh Long. Năm 35 tuổi, Ngài được du học tại Chùa Tháp, Campuchia (Cam Bốt hay Cao Miên), thọ giới theo Phật giáo Nam Tông tại chùa Kùm Pung (Treyloko) ở Trà Pét.

Từ Campuchia, Ngài có thiện duyên du học tại Thái Lan, thọ giới Tỳ kheo tại chùa Pakknam, Bangkok năm 38 tuổi. Ngài được thầy tế độ ban pháp danh là Tịnh Sự (Saṅtakicco) vì thấy Ngài chuyên tâm hành đạo. Tại xứ Phật giáo Thái Lan này, Ngài đã thực hành Hạnh Đầu Đà (Dhutanga), tu Thiền Chỉ (Samatha), Thiền Minh Sát (Vipassana) và học Luận A Tỳ Ðàm (Abhidhamma) trong gần bảy năm.

Rời Thái Lan về Việt Nam, Ngài trở lại trụ trì chùa Viên Giác, Vĩnh Long năm 45 tuổi. Ngài bắt đầu mở mang truyền bá giáo pháp Nguyên Thủy, thay đổi sinh hoạt chùa, từ hình thức lẫn nội dung, hoàn toàn hành trì theo truyền thống Phật giáo Nam Tông. Trong thời gian trụ trì tại chùa Viên Giác, Ngài dịch Tạng Luật, các bộ Kinh Tạng, dạy Pháp học Siêu Lý và Pháp hành Tứ Niệm Xứ.. Ngài dạy pháp học A Tỳ Ðàm Pāli (Abhidhamma) và pháp hành Tứ Niệm Xứ.

Muốn cho môn học Abhidhamma được truyền bá rộng rãi nên vào năm 59 tuổi Ngài về trụ trì chùa Siêu Lý, Sài Gòn. Mở trường chuyên dạy về môn Abhidhamma và dịch các bộ sách giáo khoa Phật học như Vi Diệu Pháp sơ đẳng, trung đẳng, cao đẳng và chánh tạng Abhidhamma.

Đến 70 tuổi, Ngài mới hoàn thành các dịch phẩm nói trên. Qua năm 71 tuổi, Ngài thọ bệnh tại chùa Siêu Lý, rồi về chùa Viên Giác ở Vĩnh Long dưỡng bệnh.

Đêm mùng 6 tháng 5 năm Giáp Tý, Ngài thọ bệnh kiết lỵ. Đến nữa đêm, Ngài gọi Chư Tăng đến ban lời di huấn và gởi lời sám hối phổ thông đến toàn thể Chư Tăng trong Giáo Hội, rồi gom tâm an trú trong Chánh Niệm, Tỉnh Giác. Lúc 6 giờ 15 phút, sáng ngày mùng 7 tháng 5 ÂL (nhằm ngày 5 tháng 6) năm 1984, Ngài đang ngồi với sư Giác Tâm, bỗng Ngài ngước lên nhìn trần nhà và mĩm cười rồi tịch, hưởng thọ 72 tuổi, hành đạo 52 năm.

Sự nghiệp Đạo pháp của Ngài có thể kể tóm lược như sau :

Về phương diện đào tạo Tăng tài, Ngài đã từng làm thầy Tế độ truyền giới xuất gia cho hàng trăm Sa di, Tỳ kheo. Họ đã tiếp nối được sự nghiệp truyền bá giáo pháp của Ngài một cách tốt đẹp.

Không những chỉ đào tạo Tăng tài mà Ngài còn xây dựng rất nhiều cơ sở tự viện: Chùa Viên Giác, chùa Long Linh, chùa Giác Phước, chùa Pháp Ðộ, chùa Trúc Lâm, chùa Siêu Lý v.v..

Ðiểm nổi bật nhất trong sự nghiệp hoằng pháp của Hòa Thượng là Ngài đã dịch hoàn thành Tạng Vô Tỷ Pháp – Abhidhamma (Diệu Pháp, Thắng Pháp, A Tỳ Ðàm, Vi Diệu Pháp) gồm:

1) Bộ Pháp Tụ (Dhammasaṅgani).

2) Bộ Phân Tích (Vibhaṅga).

3) Bộ Nguyên Chất Ngữ (Dhātukathā).

4) Bộ Nhân Chế Ðịnh (Puggalapaññatti).

5) Bộ Ngữ Tông (Kathāvatthu).

6) Bộ Song Ðối (Yamaka).

7) Bộ Vị Trí (Paṭṭhāna).

Ðó là phần chánh tạng Abhidhamma. Sau đây là những dịch phẩm giáo khoa Adhidhamma được giảng dạy tại các trường Phật Học Thái Lan:

1) Vi Diệu Pháp sơ cấp.

2) Vi Diệu Pháp trung cấp.

3) Vi Diệu Pháp cao cấp.

4) Diệu Pháp Lý Hợp.

Sự nghiệp đạo pháp của Ngài vô cùng to lớn. Nhất là Ngài đã dành hết đời mình để phiên dịch trọn Tạng Vi Diệu pháp (Luận Tạng Pālī). Qua công hạnh này, Ngài là một ngôi sao mà càng nhìn hàng Phật tử chúng ta càng thấy sáng hơn.

Để tỏ lòng biết ơn bậc ân sư khả kính, Tăng Ni và Phật tử xây tháp tưởng niệm tôn thờ Hòa thượng tại chùa Viên Giác. Hằng năm, Tổ đình Viên Giác, Chùa Siêu Lý, Vĩnh Long, Chùa Siêu Lý, Sài Gòn, Chùa Bửu Đức tổ chức lễ tưởng niệm ân đức cao dày của Hòa Thượng Tịnh Sự.

(Nguồn: Trang Phật Giáo Nguyên Thủy Theravada và trang Diệu Pháp)